Wat is adenomyose?

Hevige menstruatiebloedingen en pijnlijke krampen komen veel voor, maar zijn niet altijd symptomen van een normale menstruatiecyclus. Het kunnen tekenen zijn van adenomyose, endometriose of vleesbomen. Deze aandoeningen hebben vergelijkbare symptomen, waardoor ze vaak verward worden met elkaar of verkeerd worden gediagnosticeerd. Maar wat is adenomyose precies en wat is het verschil? Laten we hier dieper op in gaan.

Adenomyose is een aandoening waarbij de cellen die gewoonlijk het baarmoederslijmvlies vormen, ook wel bekend als het endometrium, in de spierwand van de baarmoeder gaan groeien – waar ze niet horen te zijn. Ongeveer 20% van ons wordt getroffen door adenomyose, waarvan 30% niet weet dat ze deze aandoening hebben ^[1]. Hoe kan dat?

Hoogstwaarschijnlijk komt dit door een combinatie van factoren. Aan de ene kant besteden wetenschap en geneeskunde niet veel aandacht aan de gezondheidsproblemen van vrouwen+ ^[2]. Hierdoor is er te weinig geld voor onderzoek die ons helpt aandoeningen zoals adenomyose te begrijpen. Aan de andere kant zijn er nog veel taboes rondom onze V-Zone en de overtuiging dat het eigenlijk niet bespreekbaar is.

Velen van ons zijn opgegroeid met het idee dat ongesteld zijn niet iets is om over te praten, althans niet serieus. Of dat we er mee moeten leren omgaan en in stilte moeten lijden. Het is namelijk maar een menstruatie. De pijnlijke krampen zijn normaal en gaan uiteindelijk wel weer over... toch? Dit hoeft niet zo te zijn! Omdat andere jouw pijn niet fysiek kunnen zien betekent het niet dat het er niet is. Jouw pijn is echt en wat jij voelt ook. Daarom is praten over adenomyose zo belangrijk.

Door meer over deze aandoening te leren kun je de symptomen vroegtijdig herkennen en de juiste medische hulp zoeken die je nodig hebt. Of misschien kun je met deze kennis een familielid, collega of iemand die je kent en die ermee te maken heeft helpen.

Het korte antwoord is dat we dit nog niet zeker weten. De wetenschap is er nog niet achter wat precies de oorzaak is van adenomyose. Dit komt door een ernstig gebrek aan medisch onderzoek, waardoor de aandoening vaak te weinig gediagnosticeerd wordt.

Door het gebrek aan kennis zijn er wel theorieën wat de mogelijke oorzaak kan zijn van adenomyose. Een theorie suggereert dat het ontstaat door letsel aan de baarmoeder tijdens een bevalling. Een andere theorie stelt dat het veroorzaakt wordt door een genetische aandoening. We kunnen alleen maar hopen dat het antwoord van wat de oorzaak is dichterbij is dan we denken.

De symptomen van adenomyose zijn zeer uiteenlopend en niemand ervaart het op dezelfde manier. Meestal omvat het zware menstruatiebloedingen, een opgeblazen gevoel door de zwelling van de baarmoeder en hevige menstruatiepijn. Sommige ervaren zelfs een mentale en emotionele vermoeidheid waardoor ze niets liever willen dan in bed kruipen.

Hoewel het ontmoedigend kan zijn om dit elke cyclus mee te maken, probeer niet te hard te zijn voor je lichaam. Als iets niet goed voelt en deze symptomen je bekend in de oren klinken dan is het misschien een goed idee om een afspraak te maken met je huisarts. Het kan ook helpen om contact op te nemen met andere die hetzelfde meemaken als jij. Je ervaringen delen met mensen dicht bij je – of dat nu een moederfiguur, zus, vriendin of geliefde is – of lid worden van online community's die gespecialiseerd zijn in adenomyose kan een goede manier zijn om de emotionele steun te krijgen die je nodig hebt.

Tijdens onze menstruatiecyclus groeit en verdikt het baarmoederslijmvlies. Dit slijmvlies wordt tijdens je menstruatie afgestoten. Wanneer de cellen van het baarmoederslijmvlies zich verspreiden naar plekken waar ze niet thuishoren kun je aandoeningen ontwikkelen zoals adenomyose of endometriose.

Aangezien deze aandoeningen dezelfde symptomen hebben is het geen verassing dat adenomyose en endometriose gemakkelijk met elkaar verward worden. Ze kunnen ook tegelijkertijd optreden, waardoor het moeilijk is om een juiste diagnose vast te stellen. En hoewel ze op elkaar lijken tasten ze verschillende delen van het lichaam aan en moeten ze dus verschillend behandeld worden.

In het geval van adenomyose groeien de cellen diep in het spierweefsel van de baarmoeder. Ze blijven werken als gewoonlijk – worden elke cyclus dikker en groter – en gaan bloeden wanneer je hormonen aangeven dat het tijd is voor je menstruatie.

Bij endometriose groeien deze cellen niet binnen, maar buiten je baarmoeder en zijn ze te vinden op andere plaatsen, zoals je eierstokken, eileiders en blaas. De verplaatste cellen gaan ook hier gewoon door. Ze worden dikker en gaan bloeden tijdens je menstruatie, waardoor het nabijgelegen weefsel opzwelt en er littekens ontstaan.

Terwijl het bij adenomyose gaat om misplaatste cellen in de spierwand van de baarmoeder, zijn vleesbomen gladde, gespierde, niet-kankerachtige tumoren die in en rond de baarmoeder groeien. Omdat deze aandoeningen vergelijkbare symptomen hebben, zoals hevige menstruatiebloedingen, pijnlijke menstruaties en een opgeblazen gevoel – worden vleesbomen vaak verkeerd gediagnosticeerd. De twee aandoeningen zijn echter niet hetzelfde.

Als het gaat om een behandeling dan is de eerste stap meestal het beheersen van de symptomen, zoals pijn en hevige bloedingen. Medicijnen zoals ontstekingsremmers en anticonceptiepillen worden meestal voorgeschreven om dit te verhelpen. Andere behandelingsmogelijkheden kunnen hormonale / niet-hormonale geneesmiddelen en spiraaltjes zijn. In sommige gevallen kan je huisarts je een operatie aanraden.

We zijn allemaal uniek en ons lichaam ook. Verlies dus niet de hoop als een bepaalde behandeling niet werkt voor jou. Er zijn veel mogelijkheden, dus vraag een arts wat het beste is voor jou.

Hoewel er weinig onderzoek is gedaan naar adenomyose en er nog geen oorzaak bekend is, hoe meer we erover praten en onze verhalen en ervaringen delen, hoe meer we deze aandoening aan het licht kunnen brengen en de misvattingen eromheen kunnen bestrijden.

Het kan in het begin een overweldigende ervaring zijn als je te maken hebt met een van de symptomen en vermoedt dat het om adenomyose zou kunnen gaan. Wat belangrijk is om te onthouden is dat jouw pijn echt is en dat je niet in stilte hoeft te lijden. Hoewel het een moeilijk onderwerp kan zijn om over te praten kan het helpen om te praten met vrienden, familie of zelfs steungroepen. Zij kunnen je helpen om je beter te voelen. Door contact op te nemen met je huisarts en de juiste steun te zoeken kun je erachter komen wat er in je lichaam aan de hand is en de nodige steun krijgen.