Wat is PCOS?

Dit artikel is gecontroleerd door: Ilanit Overbeeke

Mensen met PCOS hebben polycysteuze eierstokken in combinatie met andere symptomen, zoals een onregelmatige menstruatie. Dit komt doordat hun eierstokken niet regelmatig eitjes vrijgeven. Een andere symptomen is een overmaat aan androgeen, wat betekent dat er hoge niveaus van mannelijke hormonen aanwezig zijn in het lichaam. In sommige gevallen kan dit leiden tot overmatige haargroei op het gezicht of lichaam.

En hoewel veel mensen weinig weten over polycysteuze eierstokken, is het een veel voorkomende aandoening die tussen de 5% en 10% van de vrouwen+ treft ^[1]. Volgens gynaecoloog en PCOS onderzoeker Joop Laven is dit percentage in werkelijkheid hoger, namelijk 18% ^[2]. Dit komt volgens hem, omdat niet iedereen te maken krijgt met de symptomen.

PCOS is een aandoening waarbij er vochtblaasjes in de eierstokken ontstaan. Deze met vocht gevulde zakjes worden follikels of eierstokcysten genoemd en kunnen tot wel 8 mm groot worden. Normaal gesproken ontstaan er slechts een aantal follikels in de eierstokken en groeien deze door totdat er een knapt en daar een eicel uit vrij komt. In het geval van PCOS zijn er te veel follikels en komen deze daardoor moeilijk tot ontwikkeling. Als gevolg worden er weinig eicellen afgegeven en vindt er een verminderde ovulatie plaats, wat kan zorgen voor een verminderde vruchtbaarheid.

Mogelijke symptomen van PCOS worden meestal zichtbaar tijdens je late tienerjaren of begin twintiger jaren. Dit hoeft niet altijd het geval te zijn, aangezien niet iedereen te maken krijgt met symptomen.

PCOS symptomen kunnen sterk variëren en niet iedereen krijgt met dezelfde klachten te maken. Zo kun je te maken krijgen met:

• Een onregelmatige menstruatie;
• Niet ongesteld worden;
• Moeilijk zwanger worden door niet of onregelmatige ovulatie;
• Een teveel aan androgene hormonen met als mogelijk gevolg overmatige haargroei op je gezicht, borst, rug of billen;
• Gewichtstoename;
• Dunner wordend haar en haaruitval op je hoofd;
• Een vette huid; of
• Acne.

Het kan moeilijk zijn om al deze symptomen te beheersen, waardoor het kan voelen alsof je een strijd tegen jezelf voert die je niet kunt winnen. PCOS kan een tol eisen op je zelfvertrouwen en mentale gezondheid. Weet dat er hulp beschikbaar is die je kan helpen om je beter te voelen over je lichaam en je gezondheid. Daarnaast kan het helpen om bewuster naar je lichaam te luisteren, zodat je veranderingen kunt bijhouden en beter begrijpt hoe je voor jezelf kunt zorgen.

Het is niet bekend wat de precieze oorzaak is van PCOS, maar wel dat het vaak voorkomt in families. Wellicht heeft je zus, moeder, oma, nicht of tante al de diagnose PCOS gekregen en kunnen zij je helpen door hun ervaring te delen en je te helpen om er mee om te gaan.

PCOS heeft te maken met onregelmatige hormoonspiegels in je lichaam en dan in het bijzonder een hoog niveau van het hormoon insuline. Dit hormoon wordt door je alvleesklier afgegeven om de suikerspiegel in je lichaam te regelen. Mensen met PCOS kunnen mogelijk resistent zijn tegen insuline, waardoor het lichaam hogere niveaus van dit hormoon produceert om te compenseren. Als gevolg gaan de eierstokken verhoogde hoeveelheden van andere hormonen produceren. Dit belemmert de ontwikkeling van follikels, waardoor een eisprong wordt voorkomen.

Er kunnen een aantal lange termijn effecten zijn als gevolg van een hormonale disbalans door PCOS. Je hebt een verhoogd risico op het ontwikkelen van bepaalde gezondheidsproblemen, zoals een hoog cholesterolgehalte en type 2 diabetes. Het is daarom belangrijk om op je gevoel te vertrouwen, naar je lichaam te luisteren en je door een medische professional te laten onderzoeken. Zo weet je zeker dat je de hulp krijgt die je nodig hebt om een gezond leven te leiden.

Door PCOS heeft je lichaam meer moeite om het hormoon insuline te gebruiken. Hierdoor kunnen insuline en suiker zich ophopen in de bloedbaan. Een hoge insulinespiegel kan de productie van androgenen verhogen, wat gewichtstoename veroorzaakt. Je zult de toename in gewicht vooral merken in de buikstreek, omdat dit de plaats is waar mannen gewoonlijk gewicht dragen.

Maar vergeet niet dat ieders lichaam er anders uit ziet. Voel je dus niet onder druk gezet om af te vallen voor iets anders dan je eigen gezondheid en geluk. Afvallen voor mensen met PCOS kan moeilijk zijn, maar afvallen heeft wel een aantal voordelen. Het kan je helpen om je beter te voelen, sommige symptomen van PCOS verlichten en je menstruatie kan er normaal door worden. Ga om te beginnen naar je arts voor advies over hoe je op een gezonde, gecontroleerde manier gewicht kunt verliezen.

Helaas is er op dit moment geen genezing, hoewel de symptomen van PCOS wel behandeld kunnen worden.

Er zijn medicijnen beschikbaar om symptomen, zoals overmatige haargroei, een onregelmatige menstruatie en vruchtbaarheidsproblemen te behandelen. Wanneer de medicijnen niet aanslaan dan is er een andere procedure beschikbaar die laparoscopische eierstokboring wordt genoemd. Via deze procedure wordt het weefsel dat androgenen produceert vernietigd. Je kunt ook je levensstijl aanpassen om PCOS symptomen te verlichten - afvallen en gezonder eten kan helpen. Met een vruchtbaarheidsbehandeling kunnen de meesten die PCOS hebben ook zwanger worden.