Opvliegers

Net zoals we tijdens de puberteit verschillende lichamelijke veranderingen hebben meegemaakt, zoals haargroei en stemmingswisselingen, maken we soortgelijke veranderingen ook mee in de overgang. Het kan vreemd zijn om na zo'n lange tijd het idee te hebben dat je lichaam zich anders gedraagt dan normaal en dat je er geen controle over hebt.

Een van de veranderingen die je meemaakt is dat je lichaam langzaamaan de hormoonproductie begint te verminderen. Als gevolg hiervan kun je enkele symptomen ervaren, waarvan opvliegers de meest voorkomende zijn. Laten we daarom eens dieper ingaan op wat een opvlieger is, wat je kan doen en hoe je de intensiteit en frequentie kan verminderen.

Opvliegers zijn een van de meest voorkomende symptomen van de overgang en ontstaan meestal al tijdens de perimenopauze. Het is een plotseling, intens gevoel van warmte die je in je gezicht, hals en borst voelt. Soms kan het ook samengaan met roodheid van je huid, zweten, een versnelde hartslag en angstgevoelens ^[1].

Tijdens de overgang veranderen je hormonen en begint het hormoon oestrogeen te dalen. De daling van oestrogeen veroorzaakt je opvliegers, omdat dit hormoon helpt om je lichaamstemperatuur goed te houden. Wanneer je lichaam minder oestrogeen aanmaakt, raakt de 'thermostaat’ in je hersenen van slag. Je lichaam denkt dan dat het oververhit raakt en probeert af te koelen door je bloedvaten te verwijden en te zweten.

En hoewel sommige van ons geen opvlieger krijgen, kunnen andere er meerdere per dag hebben. Iedereen reageert er anders op en het is heel normaal om er zelfs nog na de overgang last van te hebben ^[2]. Wel goed om te weten is dat opvliegers over het algemeen onschadelijk zijn, ze kunnen vooral storend zijn.

Op elk moment van de dag of nacht kun je een opvlieger krijgen en helaas is het niet altijd mogelijk om ze te verminderen. Gelukkig zijn er wel manieren om de frequentie en intensiteit te verminderen. Externe triggers, zoals gekruid eten, cafeïne, roken, alcohol, dikke kleding en bepaalde soorten medicijnen kunnen opvliegers verergeren. Dit betekent echter niet dat je jouw favoriete curry moet schrappen of je geliefde dikke trui moet wegdoen. Er zijn veel tips en trucs die je kunnen helpen om ze onder controle te houden.

Ademende kleding kan bijvoorbeeld helpen om je lichaam koel te houden en ook kan een gezonde levensstijl met regelmatig sporten en evenwichtig dieet helpen om opvliegers te verminderen. Merk je dat je stress hebt? Je kunt dan yoga of meditatie proberen om je te helpen ontspannen.

Een andere tip is om een dagboek bij te houden om je persoonlijke triggers te achterhalen. Noteer bijvoorbeeld wat je deed, wat je had gegeten of hoe jij je voelde vlak voordat je een opvlieger kreeg. Op deze manier kun je mogelijke triggers identificeren en deze in de toekomst vermijden. Onthoud ook dat opvliegers een tijdelijk verschijnsel zijn en vaak binnen enkele minuten weer verdwijnen.

Hoewel opvliegers niet ideaal zijn, zijn ze geen teken dat er iets mis is. Je lichaam vertelt je dat het de natuurlijke overgang van de perimenopauze doormaakt. Wel zijn er een paar dingen die je kunt doen als je merkt dat je een opvlieger krijgt.

Een belangrijke is om kalm te blijven en rustig te blijven ademen, want paniek kan er juist voor zorgen dat je opvliegers erger worden. Zorg er ook voor dat je lichaam koel blijft door een ventilator te gebruiken, een koel washandje in je nek te leggen of een glas koud water te drinken. Als dat op het moment dat je een opvlieger krijgt niet mogelijk is kun je ook een koele plek opzoeken, zoals een koelere kamer of ga even naar buiten.

Als je veel last hebt van opvliegers zijn er verschillende behandelingen beschikbaar om ze te verminderen. Dit is wel afhankelijk van de intensiteit van je symptomen en uiteraard je individuele voorkeur.

Hormoontherapie (HT) is een behandeling waarbij het hormoon oestrogeen wordt aangevuld. Voor de meeste vrouwen+ in de overgang is het effectief, omdat het de frequentie en intensiteit van opvliegers aanzienlijk vermindert. Wel gelden er, net als bij elke behandeling, dat er risico's verbonden zijn aan hormoontherapie.

Wil of kan je geen hormoontherapie gebruiken? Wees gerust, er zijn diverse alternatieven beschikbaar, van cognitieve gedragstherapie tot veranderingen in levensstijl. Cognitieve gedragstherapie leert je diverse technieken en geeft je handvatten om beter om te gaan met je lichamelijke reactie op een opvlieger. Daarnaast kan regelmatige lichaamsbeweging, gebalanceerd eten en het vermijden van bepaalde producten, zoals alcohol, cafeïne en pittig eten helpen om de intensiteit van opvliegers te vermijden.Uiteindelijk zal niemand een fan zijn van opvliegers. Toch zijn ze een ongelooflijk veel voorkomend symptoom tijdens de overgang. Praat maar eens met je vriendinnen, moeder of tantes. Wellicht hebben zij nog goede tips of handigheden hun hebben geholpen om met hun opvliegers om te gaan.

Welke truc je ook het beste helpt om er mee om te gaan, het is goed om jezelf eraan te herinneren dat ze niet blijvend zijn. Het is slechts een teken dat je lichaam zich opmaakt voor een prachtige nieuwe fase. Wil je meer lezen over veranderingen in de overgang? Bekijk dan ons artikel over hoe je lichaam verandert na de postmenopauze.