Pijn, nog meer pijn, en nog een beetje extra pijn tijdens de seks. Bete van Meeuwen (27) kreeg plotseling te maken met vaginisme, een aandoening waar ze eerst niet eens bekend mee was. Ze vertelt over haar ervaring en haar weg naar herstel: “Elke keer dacht ik, is er iets mis met mij, waarom gebeurt dit?”
Het is een relatief onbekend fenomeen, maar toch heeft 1 op de 20 mensen met een vulva er last van: vaginisme. Wanneer je last hebt van vaginisme, spannen de spieren rond je vagina zich aan zonder dat je dit heel bewust doet. Dat maakt het lastig om seks met penetratie te hebben, maar voor sommigen wordt het zelfs onmogelijk om een tampon in te brengen. Sommige mensen zijn er mee geboren, maar anderen, zoals Bete, krijgen er later in hun leven pas last van. En dat kan voor best wat verwarring zorgen. “Het is makkelijker om erachter te komen als je ermee geboren bent.”
Met Bete begon het “heel veel pijnlijke seks”. Toch besloot ze pas na een paar maanden een doorverwijzing te halen naar een seksuoloog. “Juist omdat het zo persoonlijk is, is het best wel moeilijk om over te praten”, vertelt ze. Met haar partner besprak ze haar problemen wel, maar ook hij wist niet van het bestaan van vaginisme af. Het bracht dan ook veel opluchting toen haar huisarts de symptomen herkende. “Die zei meteen: oh, dat is waarschijnlijk vaginisme en dat is heel gebruikelijk.”
“Als je huisarts je meteen helpt - wat heel vaak niet het geval is, helemaal met mentale issues - dan is het heel fijn dat het wel gebeurt en dat je veel sneller in die molen komt”, vertelt Bete. Nog groter was de opluchting toen ze te horen kreeg dat ze met acht sessies waarschijnlijk van haar vaginisme af zou zijn. Waar het voor sommige mensen er een lichamelijke oorzaak kan zijn, had Bete te maken met een mentale blokkade die haar vaginisme veroorzaakte. Hiervoor ging ze in gesprek met een seksuoloog.
In een aantal sessies besprak Bete met de seksuoloog hoe haar vaginisme was ontstaan, hoe ze zelf in elkaar zat en wat er speelde in haar leven. Ook kreeg ze ‘huiswerk’ mee: opdrachten die ze in haar eentje kon uitvoeren, of met haar partner. “Eigenlijk heeft het te maken met dat je rustig aan, stapje voor stapje dingen gaat proberen in een veilige omgeving”, legt Bete uit. “En vooral niet teveel druk op jezelf zetten.”
Hoewel het eerst lastig was om het met haar omgeving te hebben over vaginisme, ging na de diagnose bij Bete de knop om. Ze plaatste een bericht voor haar bijna tienduizend volgers op Instagram met als titel “I can’t fuck!”. Hierin vertelde ze over haar vaginisme. Een heel persoonlijk bericht, maar voor Bete was het niet meer moeilijk om erover te vertellen. “Dit was voor mij heel liberating eigenlijk, omdat het wel iets was waar ik een tijdje mee zat.”
De reacties waren overweldigend positief. Bete begon berichten te krijgen van mensen die ook vaginisme hadden, en mensen die zich herkenden in haar verhaal en daardoor naar de dokter gingen. Dat is waar het voor Bete dan ook om gaat. “Dit is zo’n typisch iets waar niemand het over heeft, maar als ik het eerder had gezien, had ik het eerder geweten.” Het besluit om zelf die persoon te zijn die erover praat, was dan dus ook makkelijk voor haar.
Inmiddels is Bete van haar vaginisme af, maar ze heeft veel geleerd van het hele proces. In de periode dat seks niet lukte, is ze sex positive accounts op Instagram gaan volgen. “De informatie is er wel, alleen moet je er maar net precies op komen”, vertelt ze. Daarom vindt ze het belangrijk dat het onderwerp bespreekbaar gemaakt wordt. Wanneer je erover praat, leer je namelijk dat andere mensen hier ook last van hebben. “Sowieso moet je niet in je eentje ermee rond blijven lopen, dat werkt niet.”
Het signaal waar mensen volgens Bete op moeten letten, is vooral pijn tijdens de seks. “Als je pijn hebt, dan moet je stoppen. Het kan ook de volgende keer beïnvloeden.” Als je stopt, kan je lichaam weer tot rust komen, en is de kans kleiner dat je de volgende keer weer pijn hebt. Het kan lastig zijn om aan te geven dat je wil stoppen, maar volgens Bete is het erg belangrijk. Vaak wordt de nadruk gelegd op dat de man moet klaarkomen, maar, benadrukt Bete, “het gaat erom dat je het beide fijn hebt, niet alleen één iemand.” Pijn is vervelend, maar een belangrijk signaal, eentje die je niet hoeft te negeren voor het plezier van je partner.
Voor mensen die op zoek zijn naar sex positive accounts om te volgen, raadt Bete @raquelsavage en @che.che.luna aan. Zelf is ze te volgen via @betephotography.
Ouder worden en in de overgang gaan worden niet altijd gezien als hele positieve onderwerpen, maar Anita Willemars (59) bewijst dat het lang niet altijd kommer en kwel is. “Het leven van een 50-plusser is veel leuker dan ik dacht dat het zou zijn.”
Kunst creëren over seksualiteit, genderidentiteit en vrouwelijkheid. Met haar kunst en zelfportretten maakt Daantje Bons (35) deze en meer taboes bespreekbaar.
