Waarom heb je minder zin in seks tijdens de overgang?

Voor het grootste deel van ons leven is seks vaak een aangename activiteit geweest. Het kan daarom lastig zijn om er tijdens de overgang achter te komen dat je de drive om fysiek en intiem te zijn met je partner hebt verloren of dat het plots pijnlijk aanvoelt. Waar het tot nu toe goed voelde en je er zin in had, kan het nu jeukerig, prikkelend en ongemakkelijk aanvoelen. Het kan zelfs zijn dat alleen al de gedachten van seks met iemand of met jezelf je al tegenstaat.

Maar liefst 20 tot 40% van de vrouwen+ in de overgang krijgt te maken met libidoverlies. Weet dat je dus niet de enige bent die het idee heeft dat ze haar libido is verloren. Je seksuele reis hoeft ook niet te eindigen tijdens de overgang als je dat niet wilt. Er zijn namelijk manieren om het te omzeilen. Laten we eens kijken hoe jij tijdens de overgang het beste om kunt gaan met zowel libidoverlies als het herontdekken van je libido.

Om te begrijpen wat libidoverlies is, is het belangrijk om eerst de definitie van libido beter te begrijpen. Vaak wordt de term gebruikt om de seksuele drift van een persoon en zijn verlangen naar seks te omschrijven. Maar libido verschilt per persoon en kan gedurende je leven verschillende vormen aannemen. Bij de meeste ontstaat de eerste interesse in seks tijdens de puberteit, wanneer alles nieuw is en je lichaam hormonen begint aan te nemen. Daarom is je libido in deze periode vaak op een hoogtepunt.

Het is normaal dat je libido tijdens je leven verlaagt, waardoor je uiteindelijk minder of geen zin meer hebt in seks. Een lager libido kan een natuurlijk proces zijn of komen door een bepaalde oorzaak, zoals de overgang.

Een van de moeilijkste en verwarrendste symptomen van de overgang is dat je minder zin hebt in seks. Dit kan verschillen van niet meer opgewonden kunnen raken tot geen orgasme meer kunnen krijgen. Maar hoe heeft de overgang precies invloed op je verlangen naar seks?

Hormonale veranderingen

Een van de grootste oorzaken van minder zin hebben in seks komt door de hormonale onbalans. Tijdens de overgang maakt je lichaam namelijk minder oestrogeen en progesteron aan.

• Oestrogeen - Dit hormoon is verantwoordelijk voor het verhogen van je gevoelens, het aanmaken van afscheiding en het gezond houden van je vaginaal weefsel. Een daling kan leiden tot symptomen die bijdragen aan een lager libido, zoals opvliegers en vaginale droogheid.
• Progesteron - Dit hormoon speelt een belangrijke rol in het behouden van je seksuele gezondheid. Een daling in progesteron kan leiden tot onregelmatige menstruaties en insomnia, waardoor je minder zin in seks zal hebben.

Fysieke en emotionele factoren

Naast hormonale veranderingen kunnen er ook fysieke en emotionele invloeden zijn die ervoor zorgen dat je minder zin hebt in seks. Enkele factoren zijn:

• Pijnlijke seks - Vaginale droogheid kan ervoor zorgen dat seks pijnlijker wordt, wat je hersenen koppelen aan een negatieve ervaring. De gedachte aan seks wordt hierdoor afstotend met als gevolg dat je minder zin hebt.
• Minder doorbloeding - Tijdens de overgang krijgt je intieme zone minder doorbloeding. Het kan hierdoor lastiger zijn om opgewonden te raken of een orgasme te krijgen.
• Stress en emoties - Emotionele factoren, waaronder seks, angst en depressie kunnen leiden tot een gebrek aan opwinding, een lager libido en dus minder zin in seks.

Een andere reden dat je misschien minder zin hebt in seks tijdens de overgang, is dat je te maken kunt krijgen met gewichtsveranderingen, veranderende lichaamsvormen en klachten, zoals opvliegers en insomnia. Deze symptomen kunnen ervoor zorgen dat jij je minder aantrekkelijk of comfortabel voelt in je eigen lichaam. Een verlaagd zelfvertrouwen of lichaamsbeeld kan een grote rem zijn op je zin in seks en intimiteit. Vergeet alleen niet dat je door je partner vaak nog steeds als aantrekkelijk wordt gezien.

Een van de belangrijkste fysieke drempels voor minder zin in seks is vaginale droogheid. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer 15% hier tijdens de perimenopauze en 30% tijdens de postmenopauze mee te maken krijgt ^[1]. De oorzaak is vrijwel altijd een gevolg van de afnemende oestrogeen- en hyaluronzuur spiegels in je lichaam.

Van nature smeert je lichaam je vaginale wanden in met een dunne laag vocht. Tijdens de overgang neemt dit af. De daling in oestrogeen zorgt er namelijk voor dat je vulva en vaginale weefsels dunner, droger en minder elastisch worden.

Daarnaast verandert de pH-waarde van je vagina door een daling in hyaluronzuur. Hierdoor wordt je vagina meer alkalisch en wordt de kans op een branderig gevoel, irritatie en vaginale infecties vergroot.

Andere symptomen van vaginale droogheid zijn:

• Jeuk
• Licht bloedverlies tijdens seks
• Pijnlijke penetratie tijdens de seks
• Algemeen ongemakkelijk gevoel
• Brandend of prikkelend gevoel
• Onverklaarbare ergernissen
• Vaak urineren
• Ongemakkelijk gevoel bij het dragen van een broek
• Druk in de schaamstreek

Deze symptomen zorgen ervoor dat seks minder comfortabel of aantrekkelijk kan worden. Het kan resulteren in gevoelens van onzekerheid voor beide partners.

Ook al krijg je tijdens de overgang met diverse symptomen te maken die invloed hebben op je libido, het is nog steeds mogelijk om te genieten van seks. Er zijn een paar dingen die je kunt doen, maar het belangrijkste is dat jij je op je gemak, veilig en comfortabel voelt. Dit kan al een enorme stimulans zijn om van seks te kunnen genieten.

Praat erover

Hoewel praten over seks en vooral over libidoverlies ongemakkelijk kan zijn, is het bespreekbaar maken een van de eerste stappen. Begin met kleine stapjes en kaart het subtiel aan bij je partner. De seksuele en emotionele effecten die deze symptomen hebben op relaties maken het des te belangrijker om ze openlijk en eerlijk te bespreken. Mocht je dit lastig vinden dan kun je ook hulp inschakelen van je huisarts of een overgangsconsulente.

Seksuele aanpassingen en stiumlatie

Door de afname van oestrogeen wordt je vagina minder snel vochtig. Een effectief en eenvoudig middel tegen vaginale droogheid is glijmiddel. Het bootst namelijk je natuurlijk vaginale vocht na en zorgt voor onmiddellijke verlichting door de wrijving te verminderen. Naast dat het prettiger is voor je vagina kan het ook nog eens je seksleven spannender maken. Er zijn namelijk diverse aroma's en soorten, zoals met extra tinteling, waar je uit kunt kiezen.

Een andere tip is om extra aandacht te besteden aan voorspel, zoals een massage, speeltjes of orale bevrediging. Bovendien kan regelmatig seksueel contact (met of zonder partner) zorgen voor een betere doorbloeding in je V-zone.

En vergeet niet dat seks voor iedereen anders is en het niet altijd hoeft te gaan om penetratie. Als je vagina gevoeliger wordt voor aanraking, dan zijn er nog diverse andere mogelijkheden die je genot kunnen geven. Door te masturberen kan je bijvoorbeeld ontdekken wat wel en niet goed voelt. Het kan je ook je zelfvertrouwen en lichaamsbeeld een boost geven.

Intimiteit is meer dan penetratie

Het is helemaal prima als je even geen zin meer hebt in seks. Intimiteit met je partner hoeft niet altijd te gaan om penetratie. Het is belangrijk om elkaar te blijven vinden en emotioneel verbonden te blijven. Denk aan:

• Knuffelen en aanraking - Fysieke aanraking, zonder seksuele intentie, is net zo essentieel voor het behoud van verbondenheid.
• Quality time - Ga samen op date, maak een wandeling of breng wat tijd samen door zonder afleiding van een telefoon of tv.
• Praten - Blijven communiceren over je gevoelens en jullie relatie om eventuele misverstanden te voorkomen. Ook is het belangrijk om hiermee de emotionele verbinding te behouden, wat de basis is voor een bevredigend intiem leven.

Gezonde levensstijl

Wist je dat het goed verzorgen van je V-zone niet alleen gezond is, maar ook je libido kan verhogen? Door de vermindering van afscheiding is het belangrijker om meer aandacht te besteden aan je hygiëne. Draag bijvoorbeeld zoveel mogelijk katoenen ondergoed en gebruik geen geparfumeerde zeep en douchegel.

Probeer ook een gezond voedingspatroon aan te houden, voldoende te bewegen en leuke dingen te doen. Dit is niet alleen goed voor je fysieke en mentale gezondheid, het kan ook een positieve invloed hebben op je libido.

Een andere tip is om bekkenbodemoefeningen te doen. Met deze oefeningen kun je namelijk de spieren rond je vagina en blaas versterken. Dit kan ervoor zorgen dat penetrerende seks beter aanvoelt.

Heb je geen zin in seks of wil je even een pauze? Dat is helemaal prima! Omgaan met alle veranderingen die je meemaakt tijdens de overgang kan overweldigend zijn. Probeer niet te veel druk op jezelf te leggen. Er zijn namelijk genoeg andere manieren om intiem te zijn met jezelf of je partner. Ga op date, probeer een tijd geen telefoon of tv te gebruiken of boek een leuke vakantie. Het belangrijkste is dat je tijd neemt om op jezelf te concentreren en te herontdekken wat wel en niet goed voelt, zowel seksueel als daarbuiten. Je seksuele zelf in de overgang is een nieuwe fase om te omarmen.