Waarom ben ik onregelmatig ongesteld?

Dit artikel is gecontroleerd door: Karen Joash

Ben jij weleens onregelmatig ongesteld? Je bent de enige! Velen van ons ervaren schommelingen in hun menstruatiecyclus en laten we eerlijk zijn, onze menstruaties zijn niet bepaald betrouwbaar. Sommigen van ons kunnen de klok erop gelijkzetten, terwijl het voor anderen elke maand weer een verrassing is. Of het nu te laat, te vroeg of helemaal niet komt, iedereen zal op een bepaald moment in hun leven te maken met een onregelmatige menstruatie.

Een onregelmatige cyclus betekent dat het onduidelijk is wanneer je begint of eindigt met menstrueren. Vooral in de puberteit, na een bevalling of tijdens de overgang is dit volkomen normaal. We weten allemaal dat het vervelend kan zijn om hier mee te maken te krijgen, maar gelukkig hoeft een onregelmatige menstruatie niet altijd te betekenen dat er iets aan de hand is. 

Tijdens een menstruatiecyclus ben je een paar dagen ongesteld. Hoelang en wanneer kan per persoon en per cyclus verschillen. Zo kan het voorkomen dat je de ene maand twee weken hevig bloedverlies hebt en een andere maand bijna geen bloedverlies hebt. Ook is het mogelijk dat je af en toe iets eerder of later ongesteld bent dan je misschien had verwacht. 

We kunnen er in ieder geval zeker van zijn dat de lengte en zwaarte van onze menstruaties net zo wisselvallig zijn als het weer.  

Een onregelmatige cyclus kan veel dingen betekenen, maar het houdt eigenlijk in dat het niet duidelijk is wanneer je menstruatie begint of eindigt. Het kan zich uiten in verschillende vormen:

• Je bent eerder of later ongesteld dan je gewend bent of verwacht had
• Je hebt veel minder of juist veel meer bloedverlies dan normaal
• Je wordt een maand niet ongesteld
• Je bent twee keer in één maand ongesteld
• Je krijgt te maken met hevige menstruatiepijn, ook wel dysmenorroe genoemd.

Ben je al 42 dagen niet meer ongesteld geweest? Of heb je al 6 maanden of langer geen menstruatie meer en ben je niet zwanger? Het is dan goed om contact op te nemen met je huisarts voor advies. Probeer je niet direct zorgen te maken, onregelmatig ongesteld zijn hoeft niet altijd te betekenen dat er iets aan de hand is.

Niemand vindt het fijn om een onregelmatige menstruatie te hebben en niet zeker te zijn wanneer je ongesteld gaat worden of wanneer het eindigt. Maar wat wordt precies gezien als 'normaal'?

Een menstruatiecyclus duurt gemiddeld 28 dagen, maar alles tussen de 21 en 35 dagen wordt als 'normaal’ beschouwd. Binnen je cyclus ben je meestal tussen de 4 en 7 dagen ongesteld. Ben je echter net voor het eerst ongesteld geworden? Dan is het vaak normaal dat je menstruatie nog wat onregelmatig is. Ook tijdens de overgang, na een bevalling en bij hormoonveranderingen is het gebruikelijk dat je cyclus tijdelijk of voor een langere tijd uit balans is.

Er zijn veel mogelijke oorzaken van een onregelmatige menstruatie en het zal je niet verbazen dat ze bijna allemaal te maken hebben met hormonale veranderingen. Laten we kijken naar mogelijke redenen.

De perimenopauze is de eerste fase van de overgang. Een van de meeste voorkomende overgangsklachten is zelfs een onregelmatige menstruatiecyclus. In deze periode begint je lichaam namelijk langzaamaan de productie van sommige hormonen te vertragen. Het is daarom normaal dat je menstruaties onregelmatiger worden. Uiteindelijk stopt zelfs je hele ovulatie.

Anticonceptie

Sommige soorten anticonceptie kunnen je menstruatiecyclus verstoren en zorgen dat je onregelmatig ongesteld wordt. Dit komt doordat de meeste anticonceptie hormonen aan je lichaam afgeven, waardoor sperma een eicel niet kan bereiken.

Door de toevoeging van deze hormonen kan je cyclus veranderen of ervoor zorgen dat je tijdelijk een onregelmatige menstruatie hebt. Je lichaam probeert zich namelijk nog aan te passen aan alle nieuwe hormonen. Meer weten? Lees ons artikel over anticonceptie.

Stress heeft voor de meeste een negatieve invloed op je menstruatie. Wanneer je gestrest bent, dan geeft je lichaam het hormoon cortisol af. Als je te veel van dit hormoon in je bloedbaan hebt, dan kan het de aanmaak van oestrogeen en progesteron verstoren. Deze disbalans heeft weer invloed op je cyclus.

Tijdens een zwangerschap zul je veel veranderingen ervaren met je menstruatie. Zo is het niet meer ongesteld worden vaak een van de eerste zwangerschapssymptomen.

Na een bevalling verandert de hormoonspiegel in je lichaam, waardoor je ook na de geboorte van je kindje een tijdje niet ongesteld zal worden. Wel is het gewoonlijk om na een bevalling wat lochia te krijgen, een soort afscheiding, voordat je menstruatie weer terugkomt.

Geef je borstvoeding? Dan is het goed om te weten dat je menstruatie helemaal kan stoppen en pas weer terugkomt zodra je stopt met borstvoeding.

Andere mogelijke oorzaken voor een onregelmatige menstruatie zijn:

• PCOS - Dit is een hormonale aandoening die je eierstokken aantast.
• Problemen met je schildklier - Zowel een te snelle als een te trage schildklier kan je cyclus beïnvloeden.
• Eetstoornis - Een eetstoornis zoals anorexia en boulimia kunnen leiden tot een hormonale disbalans.
• Veel sporten - Als je overmatig en intensief sport kan je menstruatie onderdrukt worden.
• Medicatie - Sommige medicijnen kunnen je menstruatie verstoren.

Net toen je dacht dat één menstruatie per cyclus genoeg was, blijkt dat het mogelijk is om vaker ongesteld te zijn. Twee of meer menstruaties per maand wordt veroorzaakt door een hormonale disbalans. Het kan een teken zijn van een medische aandoening of een infectie. Maak daarom meteen een afspraak met je huisarts voor medisch advies.

En hoewel meerdere PMS-rondes niet iets is waar we graag mee te maken krijgen, hoeft het gelukkig niet te betekenen dat er iets ernstigs aan de hand is. 

Heb je weleens gehad dat je opgelucht was dat je menstruatie eindelijk voorbij was, om de volgende dag weer bloed in je ondergoed te vinden? We hebben dit allemaal wel een keer meegemaakt en het kan heel vervelend zijn. Gelukkig is het niet iets om je zorgen over te maken, het is een gewoon verschijnsel dat je menstruatie soms stopt en kort daarna weer begint. 

Meestal komt het doordat een stukje baarmoederslijmvlies je baarmoederhals blokkeert, waardoor je menstruatiebloed er niet doorheen kon. Dit is vaak maar een tijdelijke barrière en zodra het weefsel zijn weg weer naar buiten vindt, zal je menstruatie weer op gang komen. 

Een handige tip is om wat inlegkruisjes of maandverband bij de hand te houden, zelfs nadat je denkt dat je menstruatie gestopt is. 

Het is volkomen normaal dat je menstruatie van maand tot maand verschilt en dat je een paar dagen overtijd bent. Een late of zelfs uitblijvende menstruatie betekent niet altijd dat je zwanger bent of dat er iets aan de hand is. Of je nu seksueel actief bent of niet, er zijn nog enkele andere mogelijke oorzaken van een late of gemiste menstruatie: 

• Ondervoeding 
• Overmatige lichaamsbeweging
• Hormonale disbalans 
• Plotseling gewichtsverlies of toename
• Overgewicht

In sommige gevallen kan het ook een gevolg zijn van een medische aandoening, zoals een hartaandoening, ongecontroleerde diabetes of een vroegtijdige overgang. Heb je meer dan drie menstruaties gemist en heb uitgesloten dat je niet zwanger bent? Het is dan goed om een afspraak met je huisarts te maken. 

We begrijpen dat onregelmatig ongesteld zijn vervelend en lastig kan zijn, maar je hoeft je niet meteen zorgen te maken. Er kunnen diverse oorzaken zijn waardoor je cyclus tijdelijk uit balans is. Mocht het echter voor een lange tijd aanhouden dan kun je het beste medische advies inwinnen. 

Wat je wel kunt doen is de lengte en frequentie bijhouden in een dagboek of met een menstruatietool. Hoe beter je je menstruatiecyclus kent, hoe makkelijker het voor je zal zijn om te zien wanneer er echt iets mis is.

Tips voor het omgaan met onregelmatige menstruatie:

• Houd een menstruatiedagboek bij: Noteer de start- en einddatum van je menstruatie, de hevigheid, eventuele pijn en andere symptomen. Dit helpt bij het herkennen van patronen en is nuttig voor een gesprek met je huisarts.

• Zorg voor een gezonde leefstijl: Eet gebalanceerd, zorg voor voldoende beweging (maar overdrijf niet), en verminder stress. Dit kan een positieve invloed hebben op je hormoonbalans.

• Voldoende slaap: Een consistent slaappatroon kan bijdragen aan een stabiele hormoonhuishouding.

• Hydratatie: Drink voldoende water.

• Raadpleeg een arts: Bij aanhoudende zorgen, hevige pijn, of als je probeert zwanger te worden.