vrouw in badkamer

Als je naar jezelf kijkt in de spiegel, wat zie je dan? Hoe voel jij je dan?

Lichaamsbeeld is de manier waarop we denken en voelen over ons eigen lichaam. Het omvat alles, van wat we zien als we naar ons spiegelbeeld kijken, tot hoe we onszelf voorstellen. Lengte, gewicht, vorm, gelaatstrekken, hoe je beweegt en hoe jij je voelt in je eigen lichaam maken allemaal deel uit van wat lichaamsbeeld is. Je kunt het zien als hoe jij je van binnen voelt over hoe je er van buiten uitziet.

Het is oké om een gecompliceerde relatie te hebben met je eigen lichaam, vooral als je puberteit begint. Het kan even duren voordat je aan je lichaam gewend bent, omdat het verandert en schommelt. Helaas hebben veel mensen negatieve gevoelens over hun lichaam en kunnen ze zelfs last hebben van lichaamsschaamte. Er zijn zoveel dingen die je kunt doen om je positiever te voelen en je zelfvertrouwen te verbeteren met een beetje zelfzorg.

Laten we eens dieper ingaan om alles wat met lichaamsbeeld te maken heeft.

Wat is het ideale lichaam?

Het kan gemakkelijk zijn om te denken dat je lichaam er op een bepaalde manier uit moet zien. Of dat nu komt door wat je ziet in tijdschriften, films, televisieprogramma’s of op social media. Verschillende lichaamsidealen of normen bestaan voor diverse groepen en delen van de wereld. In sommige culturen worden bepaalde eigenschappen geprezen terwijl andere worden beschaamd, maar aan de andere kant van de wereld kan het tegenovergestelde waar zijn! Het voelt bijna willekeurig en eigenlijk ook een beetje gek.

Wat in de mode is verandert ook met de tijd. Het ene moment lijkt het alsof iedereen dunne wenkbrauwen heeft en het andere moment zijn grote en bossige wenkbrauwen weer in! Dit alles bewijst dat ideeën over het “ideale lichaam” slechts een reeks veranderende normen zijn die zeer subjectief zijn. Het is onmogelijk om het “ideale lichaam” te hebben, want wat dat betekent verandert voortdurend.

Als je geen rolmodellen hebt die op jou lijkt, dan voel je je misschien anders of raar. Het is heel makkelijk om jezelf te vergelijken met anderen, of dat nu beroemdheden zijn, mensen die je op straat ziet of je eigen vrienden. Onthoud dat het perfecte lichaam wel bestaat, namelijk het lichaam waarin je al leeft. Elk lichaam is anders en elk lichaam is mooi!

Hoe zien echte lichamen eruit?

Echte lichamen zijn er in alle vormen en maten - lang en kort, slank en rond. Sommigen van ons hebben misschien kleine borsten, terwijl andere juist weer grote borsten hebben. Toch zien ze er allemaal schitterend uit. Tepels zijn er in alle kleuren, maten, vormen en ja, ze kunnen behaard zijn! Dit geldt ook voor je huid die vlekkerig kan zijn, heerlijk rimpelig, versierd met sproeten, beschilderd met striae of bedekt met tatoeages.

Je haar kan krullend, steil, dik of dun zijn. Het kan op je hoofd zitten, je armen, benen, oksels, buik, rug of rond je vulva. Eigenlijk overal waar jij het wilt hebben. Over vulva’s gesproken, die zijn er in alle kleuren (zelfs in andere tinten dan de rest van je lichaam) en schaamlippen kunnen allerlei maten en vormen hebben. We zijn allemaal verschillend en dat is juist wat ons uniek en speciaal maakt.

Ons lichaam verandert ook in de loop van ons leven. Als de puberteit begint gaan je borsten zich ontwikkelen, begint er haar te groeien op plaatsen waar dat vroeger niet het geval was en er gebeuren nog allerlei andere veranderingen. Lichaam zweten, vloeien en bloeden in een natuurlijke, herhalende cyclus en daar is niets beschamends of geheimzinnigs aan. Als je op een gegeven moment zwanger bent dan verandert je lichaam opnieuw. Het begint op te zwellen om plaats te bieden aan je groeiende baby. Je lichaam en vooral je vagina veranderen in deze periode, omdat ze moeten herstellen van de bevalling.

Wanneer je vervolgens richting de menopauze gaat dan is het heel normaal dat je veranderingen opmerkt in je uiterlijk en je gevoel. We veranderen niet alleen aan de buitenkant, maar ook aan de binnenkant en dat hoort allemaal bij het leven en opgroeien.

Wat is objectivering?

Objectificatie is wanneer iemand niet als een persoon wordt behandeld, maar als een object of een ding. Objecten bestaan met een doel om gebruikt te worden, dus objectivering van een lichaam betekent dat je iemand niet behandelt als een persoon met gedachten, gevoelens, hoop en dromen, maar dat je hem alleen maar bekijkt als een bezit.

Objectivering is een vrij groot en breed begrip, dus laten we eens kijken naar een paar voorbeelden van manieren waarop mensen geobjectiveerd kunnen worden die ertoe kunnen leiden dat ze zich negatief voelen over hun lichaam.

Catcalling

Als je op straat loopt en iemand roept een opmerking over je lichaam, ook wel bekend als ‘catcalling’, dan behandelt hij je als iets om naar te kijken. Er wordt geen rekening gehouden met jouw gevoelens.

In films

Je zou objectivering ook tegen kunnen komen in films. Mannelijke superhelden dragen veelal coole, praktische kostuums met gadgets, terwijl vrouwelijke superhelden meer blote huid tonen of zelfs hoge hakken aan hebben! Superhelden zijn ongelooflijk, maar op hoge hakken achter slechteriken aanrennen lijkt niet echt een realistische eerste keuze.

In porno

Bepaalde lichaamsdelen kunnen worden geobjectiveerd of op een bepaalde manier gepresenteerd die de diversiteit en schoonheid van echte mensen niet weergeeft! Porno wordt bijvoorbeeld soms bekritiseerd voor de manier waarop het een lichaam presenteert. Het zien van haarloze vulva’s met kleine, roze, netjes weggestopte schaamlippen kan je het gevoel geven dat alle vulva’s er zo uitzien. In werkelijkheid kunnen vulva’s behaard zijn en allerlei kleuren hebben. Sommige zijn groot, je schaamlippen kunnen uitsteken en al het bovenstaande is mooi, normaal en sexy. Helaas kan de verwachting om een perfect onbereikbaar pop-figuur te hebben ervoor zorgen dat je je schaamt voor de manier waarop jouw lichaam eruit ziet.

Geslacht

Soms objectiveren mensen je doel in het leven vanwege je geslacht. In de samenleving wordt al jaren van beide geslachten verwacht dat ze bepaalde rollen vervullen. Of dat nu zorgen voor een gezin is door te werken of door thuis te blijven om voor de kinderen te zorgen. Het feit dat iemand een bepaald lichaamsdeel heeft, zoals een baarmoeder, betekent niet dat baby’s krijgen het enige is wat ze kunnen doen. Sommige mensen willen geen kinderen, sommige willen misschien wel adopteren, terwijl andere er naar uitkijken om ouder te worden. Wat jij wilt doen met je leven en je lichaam is helemaal aan jou. Je moet je niet laten leiden door oordelen of verwachtingen van andere mensen.

Als iemand een opmerking maakt over je lichaam of zegt dat je iets moet doen vanwege je geslacht, ras of wat dan ook dan kan het voelen alsof je in een hokje wordt geplaatst waar je niet uit kan ontsnappen. Dat voelt niet goed en kan je het zelfvertrouwen in jezelf en je capaciteit doen verliezen. Het kan er zelfs toe leiden dat je negatief over jezelf en je lichaam gaat denken, wat ook wel bekend staat als lichaamsschaamte.

Hoe ga je om met objectiverend gedrag?

Als iemand iets zegt of doet om je te objectiveren dan kan dat je verdrietig of boos maken. Het kan er zelfs voor zorgen dat je negatief gaat denken over jezelf en je eigen lichaam. Onthoudt dat het niet jouw schuld is dat je geobjectiveerd wordt, dus probeer het niet te internaliseren of te luisteren naar wat ze zeggen.

Objectivering kan in allerlei situaties voorkomen. Als het op school of op het werk gebeurt dan kan het een goed idee zijn om met iemand die je vertrouwt hierover te praten, zoals een leraar of manager. Hij of zij is dan op de hoogte van de situatie en kan voorkomen dat het opnieuw gebeurt.

Als het je in een andere situatie overkomst is het belangrijkste dat je jouw veiligheid boven alles moet stellen. Dat kan betekenen dat je de situatie zo snel mogelijk moet verlaten. Maak je geen zorgen over beleefdheid, ga gewoon weg als dit kan. Als je je daartoe in staat voelt, vraag de persoon dan waarom hij of zij de opmerking maakte en wat hij hoopte te bereiken. Het afkeuren van objectivering als het jou of andere overkomt kan helpen om het te stoppen. Doe dit echter alleen als jij je veilig en sterk genoeg voelt om de ander ermee te confronteren.

Gebeurt het op social media? Blokkeer en rapporteer de gebruiker en ga verder. Je bent ze niets verschuldigd, ook geen reactie. Social media is jouw ruimte en je hoeft niets te accepteren wat je niet bevalt. Vergeet niet om pauzes te nemen van social media als je merkt dat je er depressief en verdrietig van wordt. Hoewel online interactie met vrienden en communities een briljante manier is om je verbonden te voelen kan het soms goed zijn om je telefoon neer te leggen en iets anders te doen. Het instellen van dagelijkse of wekelijkse tijden voor jezelf om je te schermtijd te beheren kan ook helpen.

Het is heel vervelend dat de meeste van ons af en toe te maken krijgen met objectivering. Soms is het enige wat je kunt doen met iemand, zoals een vriend of familielid praten over het je je erdoor voelde en om geruststelling te vragen als je je er gekwetst door voelde. Herinner jezelf eraan hoe geweldig je bent en gebruik enkele van de onderstaande ideeën om je te helpen je weer positief te voelen.

Omgaan met lichaamsschaamte

Het is oké om je soms negatief te voelen over je eigen lichaam - altijd van jezelf houden is niet altijd mogelijk! Iedereen heeft slechte dagen en er zijn zoveel verschillende factoren die van invloed kunnen zijn op hoe jij je voelt. Dat gezegd hebben, er zijn dingen die je kunt doen om jezelf te helpen op je reis weg van lichaamsschaamte en naar zelfliefde.

Stel prioriteit aan wat je een goed gevoel geeft

Wanneer voel jij je het meest zelfverzekerd? Misschien als je hardloopt, schildert, zingt of iets anders doet waar je van houdt. Het kan ook zijn wanneer je iets doet met vrienden, wandelen in de natuur of door tijd te nemen om mindful te zijn. Probeer altijd tijd vrij te maken om voor je lichaam en geest te zorgen, zelfs met een drukke levensstijl.

Volg een breed scala aan lichaamstypes op social media

Het briljante van social media is dat jij je eigen ruimte kunt samenstellen. Je hebt de macht om dingen die je geen goed gevoel te dempen en te blokkeren. In plaats daarvan kun je ervoor kiezen om mensen en merken te volgen die jou vertegenwoordigen! Door het vinden van coole mensen die op je lijken en door het volgen van een gevarieerde groep aan individuen kan je feed een positieve plek worden.

Bekijk positieve inhoud

Als je ergens een slecht gevoel door krijgt ga er dan niet op in. Ga in plaats daarvan opzoek naar een nieuw tv-programma met mensen zoals jij die gebrekkig en echt zijn en leuke dingen doen. Luister naar muziek waarop je kunt dansen en jij je geweldig door voelt terwijl je hardop meezingt. Denk na over de boeken die je leest en de podcast waar je naar luistert en kies waar jij je prettig bij voelt.

Behandel jezelf als je beste vriend

Denk aan de manier waarop jij met je beste vriend(en) of naaste familielid praat. Je behandelt ze met respect, je geeft ze complimentjes, steunt ze en je staat voor ze klaar. Probeer jezelf te behandelen, zoals je iemand waar je van houdt ook zou behandelen. Je zou namelijk nooit negatief zijn over de manier waarop zij eruit zien. Oefen dit door verschillende affirmaties tegen jezelf te zeggen; “Ik ben slim”, “Ik ben waardig”, “Ik ben mooi”. Na een tijdje zul je het gaan geloven!

Lichaamsbeeld en objectivering is zo’n groot onderwerp dat we maar net een klein beetje hebben besproken! Onthoud dat de manier waarop jij je voelt over je lichaam net is als elke andere relatie - soms moet er aan gewerkt worden, maar het is het waar.

Wil je hier meer over weten? Lees dan onze artikelen over hoe je lichaam verandert tijdens de puberteit en wat er in je hersenen gebeurt tijdens de puberteit.

Lees verder

Medische Disclaimer

De medische informatie in dit artikel is alleen een informatiebron en is niet bedoeld om te worden gebruikt of als bewijs te dienen voor diagnostische of behandelingsdoeleinden. Neem contact op met je huisarts en/of medisch specialist voor advies over een bepaalde medische aandoening.